Molar Çözelti Hazırlama

Molar çözeltisi hazırlanacak maddenin molekül ağırlığı, maddeyi oluşturan elementlerin atom ağırlıkları toplanarak bulunur. İstenen molaritede bir litre çözelti hazırlamak için alınacak madde miktarı aşağıdaki formüllerden hesaplanır.

Katı Madde:

Alınacak madde miktarı,

g = M * M_a / S

M; İstenen molariteM_a; Molar çözeltisi hazırlanacak maddenin molekül ağırlığı, gS; Kullanılacak maddenin saflığı

Sıvı Madde:

Alınacak madde miktarı,

mL = M * M_a / S * D

M; İstenen molariteM_a; Molar çözeltisi hazırlanacak maddenin molekül ağırlığı, gS; Kullanılacak maddenin saflığıD; Kullanılacak maddenin yoğunluğu, g/cm³

Molar Çözeltinin Ayarlanması

Pratik olarak laboratuvarlarda hazırlanan molar çözeltilerin ayarlanmasında kullanılacak bir “Asli Kıyas Maddesi” vardır. Asli kıyas maddesinin aynı molaritede çözeltisi hazırlanarak, deney şartlarında titre edilir. Aşağıdaki formülden molar çözeltinin faktörü tayin edilir. 

M_Ç * f_Ç * V_Ç = M_AKM * f_AKM * V_AKM            

f_Ç = M_AKM * f_AKM * V_AKM / M_Ç * V_Ç

M_Ç; Çözeltinin molaritesif_Ç; Çözeltinin faktörüV_Ç; Çözeltinin deneyde sarf edilen hacmi, mLM_AKM; Asli kıyas maddesinin molaritesif_AKM; Asli kıyas maddesinin faktörü (1 kabul edilir)V_AKM; Asli kıyas maddesinin titrasyon için alınan hacmi, mL

Bu yöntemde “Asli Kıyas Maddesinin” hazırlanmasında çok hassas hareket etmek gerekir. Asli kıyas maddesinin faktörünü “1” olarak kabul ettiğimiz için verilen (veya hesaplanan) miktarı tam olarak tartmalıyız. Genel olarak 0.1 mg veya 0.01 mg seviyesinde bir hassasiyet istenen bu tartımlar da, tartım sırasında zaman kaybedilir. Laboratuvar ortamında “Asli Kıyas Maddesinin” olması gereken miktarından, ortam şartları nedeniyle uzaklaşırız, bu da bulacağımız faktörün hatalı olmasına neden olur.

Bu hatadan kaçınmak için, tartılacak “Asli Kıyas Maddesinin” %10 eksik veya fazla tartılabileceği kabul edilerek, tartım sırasındaki bu zaman kaybı ortadan kaldırılır. “Asli Kıyas Maddesinin”  tartımındaki eksiklik veya fazlalık ise; aşağıda vereceğimiz faktör hesap yöntemi kullanılarak elimine edilir ve daha sağlıklı bir faktör tayin edilir. Burada dikkat edilecek bir diğer nokta; “Asli Kıyas Maddesinin” tartılan miktarının, onu koyduğumuz şişenin üzerine mutlaka yazılmasıdır. Çünkü bu değer, daha sonraki ayarlamalarda da kullanılacaktır.

Molar çözeltiler için;             

f_Ç= T_AKM * V_AKM / M_aAKM * M_Ç * V_Ç

f_Ç; Çözeltinin faktörüT_AKM; Asli kıyas maddesinin tartılan miktarı, gV_AKM; Asli kıyas maddesinin titrasyon için alınan hacmi, mLM_aAKM; Asli kıyas maddesinin molekül ağırlığı, gM_Ç; Faktörü tayin edilecek çözeltinin molaritesiV_Ç; Faktör tayinindeki çözelti sarfiyatı, mL

Kaynak: Http://suanaliz.net/uygulamalar/cozeltia.html